DẠNG SỐNG VÀ YẾU TỐ ĐỊA LÝ CỦA THỰC VẬT HOANG DẠI LÀM THỰC PHẨM THEO KINH NGHIỆM CỦA DÂN TỘC THÁI Ở KHU BẢO TỒN THIÊN NHIÊN MƯỜNG LA, TỈNH SƠN LA
Nội dung chính của bài viết
Tóm tắt
THE LIFE FORM AND GEOGRAPHIC FACTORS OF WILD PLANTS USED FOR FOOD, BASE ON THE EXPERIENCE OF THE THAI ETHNIC MINORITY IN THE NATURE RESERVE MUONG LA, SON LA PROVICE, VIET NAM
This study was conducted to analyze the life form and geographic factors of wild plants used for food, base on the experience of the thai ethnic minority in the nature reserve Muong La, Son La provice. By the research method of Post Tamas (1965) and Nguyen Nghia Thin (1999) to classify vegetative geographic elements, analyze life form according to Raunkiaer (1934), with the supplement of Nguyen Nghia Thin (2004), to be implemented from July 2020 to May 2021. Among 276 species identified, the Phanerophytes (Ph) dominated with 63.4%, followed by Therophytes (Th) 11.6%; Cryptophytes (Cr) 10.5%, Chamaephytes (Ch) with 7.6%, the lowest rate was Hemicyptophytes (Hm) 6.9%. Geographical factors of food species here are composed of 7 main factors: Asian tropical elements for the largest proportion with 72.1%, followed by the intertropical factor 9.1%, Vietnam's endemic factors 6.8%; temperate factor 5.1%; Ancient tropical element factor 4.7%; crops factor 1.8% and the lowest is the global factor 0.4%.
Từ khóa
Thai ethnic minority, Muong La Nature Reserve, Son La, food, geographic factors, dạng sống, Dân tộc Thái, KBTTN Mường La, Sơn La, thực phẩm, yếu tố địa lý, Lifestyle
Chi tiết bài viết
Tài liệu tham khảo
2. Shumsky S.A., Hickey G.M., Pelletier B., Johns T., Understanding the contribution of wild edible plants to rural social-ecological resilience in semi-arid Kenya, Ecol Soc., 2014, 19(4):34.
3. Msuya T.S., Kideghesho J.R., Mosha T.C., Availability, preference, and consumption of indigenous forest foods in the Eastern Arc Mountains, Tanzania. Ecol Food Nutr., 2010; 49(3):208-227.
4. Gockowski J., Mbazo’o J., Mbah G., Moulende T.F., African traditional leafy vegetables and the urban and peri-urban poor, Food Policy, 2003, 28(3):221-235.
5. Maroyi A., The gathering and consumption of wild edible plants in Nhema Communal Area, Midlands Province, Zimbabwe, Ecol Food Nutr., 2011, 50(6):506-525.
6. Giữ rừng Mường La - Báo Tài nguyên & Môi trường, https://bao tai nguyen moi truong.vn (Accessed April 28, 2021).
7. Agea J.G., Okia C.A., Abohassan R.A., Kimondo J.M., Obua J., Hall J., Teklehaimanot Z., Wild and semi-wild food plants of Bunyoro-Kitara Kingdom of Uganda: growth forms, collection niches, parts consumed, consumption patterns, main gatherers and consumers, Environ Res J., 2011, 5(2):74-86.
8. Samuel Ojelel, Patrick Mucunguzi, Esther Katuura, Esezah K. Kakudidi, Mary Namaganda and James Kalema, Wild edible plants used by communities in and around selected forest reserves of Teso-Karamoja region, Uganda, Journal of Ethnobiology and Ethnomedicine, 2019, 15(3):1-14.
9. Vũ Thị Liên, Đỗ Hữu Thư, Kết quả điều tra tài nguyên thực vật rừng làm rau ăn được tại khu bảo tồn thiên nhiên Copia, huyện Thuận Châu, tỉnh Sơn La, Hội nghị Khoa học ST&TN sinh vật Toàn quốc lần thứ 4, 2011, tr. 63-68.
10. Vũ Thị Liên, Kết quả điều tra đa dạng thành phần loài thực vật hoang dại có giá trị làm rau ăn được tại khu vực xã Yên Sơn, huyện Yên Châu, tỉnh Sơn La, Hội nghị khoa học quốc gia lần thứ nhất, Báo cáo khoa học về nghiên cứu và giảng dạy Sinh học ở Việt Nam, Nxb. Nông nghiệp, 2012, tr. 140-146.
11. Vũ Thị Liên, Phạm Quỳnh Anh, Nguyễn Thị Quyên, Đa dạng các loài thực vật được cộng đồng dân tộc sử dụng làm thực phẩm ở xã Mường Lạn huyện Sốp Cộp tỉnh Sơn La, Hội nghị khoa học toàn quốc về Sinh thái và Tài nguyên sinh vật lần thứ 6, 2017, tr.1172-1177
12. Nguyễn Văn Hợp, Bùi Mạnh Hưng, Nguyễn Thị Hà, Phạm Văn Hoàng, Thành phần loài thực vật ăn được sử dụng làm thực phẩm của cộng đồng K'ho: nghiên cứu điểm tại rừng phòng hộ Nam Ban, tỉnh Lâm Đồng, Tạp chí Khoa học và Công nghệ Lâm nghiệp, 2020, số 4, tr. 97-107
13. Nguyễn Nghĩa Thìn, Các phương pháp nghiên cứu Thực vật, Nxb. Đại học Quốc gia Hà Nội, 2008, 172 tr
14. T. Pócs, Analyse aire-geographieque et escologique de la flore du Vietnam Nord, Acta Acad., Aqrieus, Hungari, 1965, 3:395-495.
15. Nguyễn Nghĩa Thìn, Các kiểu địa lý thực vật có mạch ở Việt Nam, Tạp chí Khoa học - Khoa học tự nhiên, ĐHQGHN, 1999, 25(3):10-48
Brummitt R.K., Vascular plant families and genera, Royal Botanic Gardens, Kew, 1992, 810 pp.
16. Raunkiaer C., Plant life forms, Claredon, Oxford, 1934, 104 pp.
Nguyễn Nghĩa Thìn, Đa dạng tài nguyên di truyền và tài nguyên thực vật, Nxb. Đại học Quốc gia Hà Nội, 2004, 222 tr.
17. Vũ Thị Liên, Vàng A Mẻ, Lê Thị Thanh Hiếu, Dạng sống và yếu tố địa lý của thực vật làm thuốc theo kinh nghiệm của dân tộc Mông ở xã Đứa Mòn, huyện Sông Mã, tỉnh Sơn La, Tạp chí Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, kỳ 2, 8/2018 (16/2018), tr.159-164.
18. Vũ Thị Liên, Vũ Thị Đức, Nguyễn Thế Cường, Thành phần loài họ Cúc (Asteraceae) ở xã Sín Thầu thuộc Khu Bảo tồn thiên nhiên Mường Nhé tỉnh Điện Biên, Tạp chí Khoa học và Công nghệ Đại học Thái Nguyên, 2020, 225(8):374-381.